Cytologia to jedno z podstawowych badań diagnostycznych oraz profilaktycznych. Dzięki badaniu możemy wykryć obecność komórek przedrakowych lub rakowych. Jest jednym z pierwszych badań, które pomagają w ocenie prawidłowej jak i zmienionej chorobowo szyjki macicy. Badanie polega na wprowadzeniu wziernika do pochwy oraz pobraniu materiału z tarczy jak i szyjki macicy. Cytologię wykonuję się nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed jej rozpoczęciem.